The Underground Railroad is een meesterwerk
Aflevering 7 van mijn tweemaandelijkse nieuwsbrief I Like To Watch over televisieseries…
<<< abonneer je hier op I Like To Watch >>>
Beste lezer,
Toen filmmaker Barry Jenkins de eerste trailer van zijn nieuwe serie The Underground Railroad op social media deelde, reageerde niet iedereen enthousiast. De verfilming van het Pulitzer Prize winnende boek van Colson Whitehead gaat over Cora (Thuso Mbedu), een in slavernij geboren jonge vrouw die weet te ontsnappen van de plantage in Georgia waarop ze is grootgebracht en via de Underground Railroad – een in deze alternatieve werkelijkheid letterlijke ondergrondse spoorweg met indrukwekkende stoomtreinen – probeert te vluchten naar een vrije staat. In bijna ieder interview vertelt Jenkins, de Oscarwinnende regisseur van Moonlight, hoe één reactie op de trailer hem in het bijzonder is bijgebleven omdat de persoon zei geen behoefte te hebben aan ‘nog meer series over slaven’. Hij of zij wilde liever ‘positieve beelden’.
Nu is er inderdaad weinig positiefs aan slavernij. En The Underground Railroad, het boek, schuwt de gruwelijkheden die zich afspeelden op en rondom de katoenplantages in de zuidelijke Staten van Amerika zo’n twee, drie eeuwen geleden niet. Ook Jenkins’ tiendelige serie, die redelijk trouw blijft aan het Pulitzer Prize winnende bronmateriaal, bevat meerdere scènes die moeilijk zijn om te bekijken. Zeker in de eerste aflevering. Maar laat dit – net als die twitteraar – alsjeblieft niet de reden zijn waarom je besluit deze serie over te slaan. Want The Underground Railroad is een meesterwerk. Daarbij mag kunst best schuren, en soms zelfs pijn doen.
Nu was er de laatste tijd wat te doen over films en series waarin geweld tegen zwarte mensen bijna als vermaak werd neergezet. En ook daarom zijn sommige mensen wat terughoudend over de verfilming van The Underground Railroad. Maar het ENORME verschil tussen Jenkins’ werk en een andere recente show als Them waar – wat mij betreft terecht – fikse kritiek op was, is dat het geweld dat de zwarte lijven in deze serie wordt aangedaan, nooit gratuit is – en zeker niet ter vermaak.
Daarnaast bevat The Underground Railroad ook zoveel meer. Al in de tweede aflevering bevindt Cora zich in een andere staat die tegelijkertijd een heel andere wereld lijkt. Een plek waar ze in prachtige jurken danst met de man die ze liefheeft, al durft ze dit eigenlijk niet. Een volgend hoofdstuk brengt haar naar een claustrofobische zolder in een fanatiek gelovig dorp waar slavernij niet alleen is afgeschaft, maar ook het bestaansrecht van de zwarte mens is verboden. In een andere staat komt ze terecht in een bijna utopische gemeenschap van vrije zwarte mensen die een wijngaard runnen. En wanneer Cora wordt gevangen door de meedogenloze slavenvanger Ridgeway (Joel Edgerton) die haar koste wat het kost wil terugbrengen naar Georgia, leggen ze een haast onwerkelijke en barre tocht af door een staat die letterlijk in brand staat. Een beeld dat, zoals meer momenten in de serie, lang bij je blijft.
Het is pas mei, toch durf ik nu al te zeggen dat The Underground Railroad – ondanks het moeilijke onderwerp – de mooiste en best gemaakte serie van het jaar is. De beelden zijn overweldigend in al hun schoonheid, het geluid zo intens dat je het niet alleen hoort maar ook voelt en het verhaal is vreselijk meeslepend. Daarnaast zit The Underground Railroad vol momenten van bovenmenselijke kracht, liefde en zelfs hoop.
Acht van de tien afleveringen zijn langer dan een uur. Soms veel langer zelfs. Iets dat ik normaal, zoals je weet als je deze nieuwsbrief al langer leest, totaal onnodig en zelfs irritant vind. Dit keer niet. Jenkins heeft wat mij betreft geen seconde teveel gebruikt. Een verhaal als dit mag veel ruimte innemen. De lengte maakt ook dat de serie zoveel meer is dan ‘weer een verhaal over slavernij’. Wel raad ik je aan het geheel niet in één keer tot je te nemen, ook al zet Amazon Prime het deze vrijdag helemaal online. Een serie zo goed en indrukwekkend als deze, moet tijd krijgen om te bezinken.
Niet bingen dus, maar kijk liever één aflevering per avond. Of misschien zelfs om de dag. En voor die andere dagen heb je een van de andere series die ik hieronder tip.
Veel kijkplezier,
Anke
Anke Meijer - journalist 